Clavecimbel, clavecytherium en spinet: Marijke Smit Sibinga
Kant 1
00:00 1. Almande Brun Smeedelyn – harpsichord by Adriaan Leenhouwer 1787
01:20 2. Psalm 130 – clavecytherium Alberl Delin ca, 1760
02:44 3. Brabantsehe Rondedans – harpsichord by Adriaan Leenhouwer 1787
05:46 4 . Almande Tryeottee – 4′ spinet Andreas Ruckers 1639
06:45 5. Malle Sijmen – clavecytherium Alberl Delin ca, 1760
08:22 6. Wilhelmus – clavecytherium Alberl Delin ca, 1760
09:22 7 . Daphne – harpsichord by Pieter Jan Couchet 1668

Kant 2
14:34 8. Almand – harpsichord by Adriaan Leenhouwer 1787
16:33 9. Saraband – harpsichord by Adriaan Leenhouwer 1787
18:12 10. De Maij – harpsichord by Adriaan Leenhouwer 1787
19:12 11. Serband of Chaconne – harpsichord by Pieter Jan Couchet 1668
21:30 12. Amaryllis – harpsichord by Pieter Jan Couchet 1668
23:15 13. Serband – harpsichord by Pieter Jan Couchet 1668
Wetenschappelijke redactie: Dr. Frits Noske, restauratie der instrumenten: W. A. Scheurwater, fotografie: Cor van Weele. Recorded on the Columbia label 33CXH, year of release of recording not mentioned in the documentation. Alf the Alien wrote: date of release is 1974.
Recorded in Gemeente Museum Den Hague as part of the collection 4 instruments, built in the 17th and 18th Century in Noord- en Zuid-Nederland Although the instruments were not in top shape despite good restaurations, the authenticy of the instruments was considered more important.
Tracks I , 3, 8, 9 en 10 were played on a harpsichord built by Adriaan leenhouwer (Leiden 1787). It has two 8′ and one 4′ The harpsichord by Pieter Jan Couchet (tracks. 7, 11, 12, 13) was built in 1668 in Antwerpen (disposition: 8′, 8′, 4′, luit). The clavecytherium (tracks 2, 5, 6), a harpsichord with a vertical body was built by Alberl Delin uit Doornik, dated back to ca.1760 (disp.: 8′, 8′). Track 4 was played on a.4′ spinet, an instrument that sounds an octave higher than is notated, and normally used to put on top of a normal spinet, but that could be used separately and built by Andreas Ruckers, in 1639.
comment
Susanne van Soldt-manuscript (circa 1575)
1. Almande Brun Smeedelyn (anon.) – Een bewerking
van een in de 16e eeuw alom bekende melodie. De
titel is een verbastering (Bruin Medelyn = Brunette).
De allemande wordt gevolgd door een “reprynse”, d.1.
een variat ie in driedelige maat.
2. Psalm 130: Uit de diepte, 0 Heere (anon.) – De
psalmwUze is in accoorden gezet, met versierde cadensen.
3. Brabantsche Rondedans (anon.) – Een branie, gedeeltelijk
gebouwd op de folia-bas. De laatste sectie
van deze dans, welke een onevenwichtige structuur
vertoont, is wellicht verminkt en wordt hier niet gespeeld.
4. Almande Trycottee (anon.) – . De sporen van deze
melodie gaan terug tot in de middeleeuwen. De benaming
allemande berust op een vergissing van de
schrUver van het Handschrift.
Leningrad-manuscript (c irca 1650)
5. Malle Sijmen (Sweelinck) – De melodie is van
Britse oorsprong en haar naam is een komische verbastering
van ‘”Moll Syms”. ZU iS door de componist
bewerkt op de manier van de Engelse virginalisten.
6. Wilhelmus (anon.) – Deze oudst-bekende klavierversie
van ons volkslied is eveneens in de trant van de
Engelse virginalisten geschreven .
Camphuysen-manuscript circa 1650
7. Daphne (anon.) – Een magistrale bewerking in drie
variaties van deze melodie. De componist kwam waarschijnlijk
uit de school van Sweelinck.
Klavierboek Anna Marie van Eyl 1671- 1676
8. Almand met 1 variatie (Steenwick) – VermoedelUk
een oorspronke lüke compos itie. De allemande heeft in
het midden van de 17e eeuw veelal een statig karakter.
9. Saraband met 1 variatie (anon.) Ook dit stuk
schUnt niet gebaseerd te zUn op een bestaande melodie.
10. De Maij (anon.) – Een courante, waarvan de melo
die reeds in Valerius’ Nederlantsche Gedenck-Clanck
1626 voorkomt.
11. Serband of Chaconne Steenwiek Deze sarabande
met 8 variaties is feitelijk een chaconne, gezien
haar eendelige structuur. Het uiterst eenvoudige thema
wordt door Steenwick met veel fantasie behandeld.
12. Amaryllis met 4 variaties anon Onder de vele
wijzen, welke deze naam droegen is de onderhavige
vermoedelijk van Nederlandse oorsprong.
13. Serband met drie variaties Steenwick – Een internationaal
bekende melodie welke o.a. door Buxtehude
Benjamin Rogers en Jacob van Eyck is gevariëerd. In
Nederlandse liedboeken komt zij meestal voor onder de
titel “0 Swaentjen, eens nevens u baeden”.
Steenwick’s bewerking getuigt andermaal van zijn kunde’
en smaak.
UITVOERINGSPRAKTIJK EN INSTRUMENTEN
Aanduiding van versieringen in de handschriften. Is over
het algemeen zeer summier en ontbreekt soms geheel.
Deze ornamenten dienen te worden geïmproviseerd in
de stijl van de tijd. Dit gebeurt dan ook op deze plaat,
al naar gelang het gekozen instrument en de aard van
het stuk. Zo zijn bijvoorbeeld in no. 2 slechts weinig
versieringen toegevoegd , in no. 11 daarentegen zeer
vele (met inbegrip van de kleine “cadens” aan het
slot).

#clavecytherium #MarijkeSmitSibenga